Test je bodem en help je tuin en het klimaat

Te droog, te nat: heb jij ook zo’n tuin waarin het groeien en bloeien niet lukt? Misschien ligt het niet aan je minder groene vingers, maar aan de kwaliteit van je bodem. Nagaan hoe het met je bodem is gesteld en hoe je deze beter bestand maakt tegen de klimaatverandering, kan voortaan via een bodemmodule die ontwikkeld werd door het Departement Omgeving. De module werd dinsdag 1 april gelanceerd in de tuin van de familie Van Raemdonck in Antwerpen, waar alvast enkele stalen werden genomen. De bodemmodule maakt deel uit van het online instrument groenblauwpeil, een initiatief van het Departement Omgeving, VLARIO (Vlaams overlegplatform & kenniscentrum voor riolerings- en afvalwaterzuiveringssector) en bouworganisatie Embuild Vlaanderen.

Door de klimaatverandering moet je tuin tegen heel wat bestand zijn. Wat er allemaal in de bodem gebeurt, is meestal niet zichtbaar, maar wel fundamenteel. Om ervoor te zorgen dat je bomen, bloemen en planten niet helemaal verdorren tijdens droogtes of afsterven gedurende lange regenperiodes, kan je in de bodemmodule jouw perceel opzoeken en via de Vlaamse bodemkaarten ontdekken met welke ondergrond je te maken hebt. Zelf je bodem observeren, testen uitvoeren en de resultaten ervan invoeren in de module geeft een nog accurater beeld. Op basis van de bodemkaarten en je observaties , krijg je persoonlijk advies en concrete tips om de kwaliteit van je bodem te verbeteren.

Kleine ingrepen, grote voordelen

Veel tips kosten trouwens weinig moeite: het gras niet te kort maaien, de bodem niet onnodig bekalken of bemesten, bladeren laten liggen. Of ze vragen maar een kleine inspanning, zoals compost over de bodem verspreiden en houtsnippers en snoeiafval toevoegen. Ook de testen vergen geen grote expertise. Zo kan je bijvoorbeeld een eenvoudige textuurtest uitvoeren. Daarvoor maak je een handvol grond vochtig en rol je de aarde tussen je handen. Lukt het niet om een worst te rollen, dan is de ondergrond zanderig. Kan je ze buigen tot de twee uiteinden elkaar aanraken, dan is je bodem kleiachtig. Als de worst breekt, dan heb je waarschijnlijk leemgrond.

Zorg dragen voor je bodem levert veel voordelen op voor je tuin én jezelf. Verharde tuinen worden snel warm, maar bomen en planten bieden de perfecte verkoeling. Ze geven schaduw en verdampen water, waardoor je tuin als het ware een natuurlijke airco wordt. En een met natuurlijke materialen bedekte bodem verliest 40 tot 70 procent minder water door verdamping.

Minister van Omgeving Jo Brouns:  “Onze bodem en ondergrond zijn van vitaal belang voor onze veiligheid, gezondheid, voedselproductie en watervoorziening. Met deze nieuwe module in het groenblauwpeil willen we mensen stimuleren zelf hun bodem te ontdekken, te observeren en te verzorgen. Bodeminformatie en -kaarten bevatten een schat aan kennis, maar die moet ook bruikbaar zijn voor iedereen. Met deze tool vertalen we complexe data naar concrete handvaten op maat van elke tuinier” 

Wendy Francken, directeur van VLARIO:  “Via de bepaling van het groenblauwpeil kom je te weten hoe klimaatbestendig jouw woning en tuin is en hoe je je perceel groener en blauwer kunt maken. Vanaf vandaag kan je terecht op www.groenblauwpeil.be om ook informatie te krijgen over de bodem in eigen tuin en straat.  Zo helpen we elke Vlaming om het eigen stukje grond succesvol te ontharden en vergroenen.”

Goed voor heel Vlaanderen

Vlaanderen telt meer dan 2 miljoen tuinen, 12, 5 procent van de oppervlakte (ter vergelijking 2,9% is natuurgebied en 10% is bos). Door zorg te dragen voor je bodem, wordt dus niet alleen jouw eigen tuin klimaatbestendig en wellicht aangenamer, je helpt heel Vlaanderen vooruit. Want meer dan 2 miljoen tuinen kunnen bijdragen aan de koolstofopslag om klimaatverandering tegen te gaan en het extra water dat infiltreert, vult onze drinkwatervoorraden aan. Wist je dat er maar liefst 3,2 miljoen ton organisch koolstof ligt opgeslagen in de bovenste 10 cm van alle Vlaamse tuinen? Door extra aandacht te geven aan de gezondheid van je bodem – bijvoorbeeld door compost te gebruiken of inheemse planten te kiezen – kan je helpen om nog meer koolstof in de bodem vast te leggen.

De bodemmodule maakt deel uit van het groenblauwpeil, de online tool die bedoeld is om na te gaan hoe je perceel scoort op “blauwe” aspecten, zoals opvang, gebruik en infiltratie van regenwater, en “groene” aspecten zoals biodiversiteit, CO2-opslag, luchtkwaliteit en verkoeling.

Info en bodemmodule: https://www.groenblauwpeil.be/